Paardrijden met endometriose: Hoe blijf je comfortabel in het zadel? Endometriose is een chronische aandoening waarbij weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder groeit. Dit kan leiden tot pijn, vermoeidheid en andere klachten die het dagelijks leven beïnvloeden—en dus ook het paardrijden. Voor ruiters met endometriose is het belangrijk om te begrijpen hoe de aandoening het rijden beïnvloedt en welke aanpassingen kunnen helpen om comfortabel en zonder extra klachten in het zadel te blijven.
In deze blog bespreken we hoe endometriose de houding en stabiliteit van een ruiter kan beïnvloeden, welke specifieke klachten kunnen optreden tijdens het rijden, en welke praktische oplossingen er zijn. Ook verteld een ruiter over haar ervaringen.
Hoe beïnvloedt endometriose het paardrijden?
Endometriose brengt vaak klachten met zich mee zoals bekkenpijn, lage rugpijn, verminderde core-stabiliteit en een verhoogde spierspanning in het bekkengebied. Dit kan ruiters op verschillende manieren beïnvloeden:
Bekkenpijn en zitcomfort
Veel ruiters met endometriose ervaren pijn in het bekkengebied, vooral bij langdurig zitten in het zadel. Dit kan worden veroorzaakt door de druk op het perineum en de bekkenbodem, maar ook door spanning in de onderbuik en rug.
Verstoring in stabiliteit
De diepe buik- en rugspieren werken samen om een stabiele ruiterhouding te ondersteunen. Bij endometriose kunnen deze spieren minder goed functioneren door pijn of vermoeidheid, wat de balans en onafhankelijke zit beïnvloedt.
Spanning in de bekkenbodem
Chronische pijn kan ervoor zorgen dat de bekkenbodemspieren zich onbewust aanspannen, wat kan leiden tot extra klachten tijdens het rijden. Dit kan een negatieve invloed hebben op de bewegingen van de ruiter en het paard.
Vermoeidheid en energiebehoud
Vermoeidheid is een veelvoorkomende klacht bij endometriose, wat het uithoudingsvermogen en de kracht van een ruiter kan beperken. Dit kan betekenen dat lange trainingen of intensieve ritten moeilijk vol te houden zijn.
Littekenweefsel
Een bekend probleem van ruiters met endometriose is de ontwikkeling van het littekenweefsel. Littekenweefsel is stug en kan zorgen voor irritatie, pijn en stijfheid.
Aanpassingen om comfortabel te blijven rijden bij paardrijden met endometriose
Gelukkig zijn er verschillende manieren om het rijden met endometriose comfortabeler te maken. Hieronder volgen enkele praktische tips:
Kies het juiste zadel en stijgbeugels
Een goed passend zadel kan druk op het bekkengebied verminderen. Sommige ruiters vinden een zadel met een bredere zit comfortabeler, terwijl anderen baat hebben bij een zachtere zitting of een speciale gelpad. Ook stijgbeugels kunnen invloed hebben op de houding en drukverdeling. Flexibele of schokdempende beugels kunnen helpen om de impact op gewrichten en spieren te verminderen.
Werk aan een ontspannen bekkenbodem
Omdat pijn en spanning vaak leiden tot een gespannen bekkenbodem, kan het helpen om ontspanningsoefeningen te doen. Denk aan ademhalingsoefeningen zoals de 4-7-8 ademhaling of specifieke oefeningen om de bekkenbodem te leren ontspannen.
Versterk de core-spieren zonder overbelasting
Een stabiele core helpt om de houding te ondersteunen zonder extra spanning op de buik en onderrug. Kies voor oefeningen zoals pilates, ademhalingsoefeningen en lichte krachttraining om de stabiliteit te verbeteren zonder de spieren te overbelasten.
Stem de trainingsintensiteit af op je energieniveau
Endometriose kan gepaard gaan met pieken en dalen in energie. Houd hier rekening mee bij het plannen van trainingen en pas de intensiteit aan op basis van hoe je je voelt. Soms kan een korte, lichte training effectiever zijn dan een lange, intensieve sessie.
Pas je rijstijl en houding aan
- Vermijd constante spanning in het bekkengebied. Probeer bewust los te laten, vooral in de overgangen en bij het lichtrijden. Een van de bekkenfysiotherapeuten uit ons netwerk kan je hierbij helpen.
- Gebruik ademhalingstechnieken om ontspanning te bevorderen. Een diepe, rustige ademhaling helpt om spierspanning te verminderen en pijn onder controle te houden.
- Luister naar je lichaam en forceer niets. Soms kan het helpen om de houding iets te veranderen, zoals iets meer naar achteren zitten of de knieën minder strak tegen het zadel te houden.
Bespreek het met een specialist
Een fysiotherapeut met kennis van bekkenklachten en ruitersport kan helpen bij het vinden van de juiste balans tussen stabiliteit en ontspanning. Ook een gespecialiseerde zadelpasser kan meedenken over de optimale zadelkeuze.
Bij endometriose kan het soms jaren duren voor de diagnose echt gesteld wordt. Twijfel je of je endometriose hebt? Overleg eens met de huisarts of je doorverwezen kan worden naar een (gespecialiseerd) gynaecoloog.
De mentale kant van paardrijden met endometriose
Naast de fysieke aanpassingen is de mentale impact van endometriose ook belangrijk. Het kan frustrerend zijn om beperkingen te ervaren in een sport die je graag doet. Hier zijn enkele manieren om hier goed mee om te gaan:
- Wees mild voor jezelf. Accepteer dat je energieniveau en pijnklachten per dag kunnen verschillen en pas je verwachtingen hierop aan.
- Blijf genieten van kleine successen. Misschien kun je op sommige dagen niet rijden, maar kun je wel grondwerk doen of tijd met je paard doorbrengen.
- Zoek steun bij andere ruiters. Het helpt om ervaringen te delen met anderen die soortgelijke uitdagingen ervaren. Dit kan via online groepen of het zorgnetwerk voor ruiters.
- Luister naar je lichaam. Hoewel het soms lastig kan zijn, is het verstandig om goed de grenzen van je lijf te bewaren
Paardrijden met endometriose: Hoe blijf je comfortabel in het zadel?
Paardrijden met endometriose kan uitdagend zijn, maar met de juiste aanpassingen en een goed begrip van je lichaam kun je comfortabel en met plezier blijven rijden. Het draait om het vinden van een balans tussen stabiliteit en ontspanning, en het aanpassen van je trainingsroutine aan je energie en pijnniveau.

Heb jij ervaring met paardrijden en endometriose? Deel je tips of ervaringen, zodat we elkaar kunnen ondersteunen!
Esther verteld over haar ervaringen bij Pamela: Ik ben nu 42 jaar en achteraf gezien heb ik waarschijnlijk al endometriose vanaf mijn 13e jaar. De officiële diagnose heb ik pas op mijn 19e gekregen. Ik ben begonnen met de pil via de huisarts, waarna ik op mijn 19e bloed ging plassen en er door middel van onderzoek bij de gynaecoloog uiteindelijk gevonden werd dat ik endometriose in mijn blaas had. Dit verstopte de afvoer vanuit mijn rechternier.
Bij een grote buikoperatie bleek het ook in de rest van mijn buik te zitten. Het was bij mij heel agressief en keerde ook na operaties divers terug. Uiteindelijk zijn op mijn 24e mijn baarmoeder en eierstokken verwijderd. Ook toen kwam het terug. Na diverse behandelingen, verschillende medicatie en hormoonbehandelingen heb ik botontkalking gekregen en heb ik een tumor in mijn lever (goedaardig) gekregen. Nu nog steeds zijn hier veel pijnlijke littekens en verklevingen.Ik denk dat als ik een tip zou moeten geven dan is dat dat het verstandig is om zo snel je kunt iemand met je mee te laten kijken. Iemand die kijkt naar mogelijkheden, wat kan je wel, die geduld heeft en vertrouwen geeft. En die ook weet wat van een ruiter lichaam gevraagd word. Zodat je voor jezelf en je paard weer zo goed mogelijk een draagbare last kan worden. En daar krijg ik dan, ondanks de tegenslagen, altijd weer positieve energie in. Al zal het altijd hard werken blijven. Mijn lichaam is “oud” en stroef. . Ik kan geen dag overslaan en er zijn geen shortcuts met oefenen en blijven bewegen en die gewrichten soepel houden.
Bijna 20 jaar geleden was het helemaal niet zo normaal dat je na een lang ziektebed of operatie naar een fysiotherapeut werd doorverwezen. Ik heb mezelf moeten leren bewegen en vanwege ben ik er uiteindelijk weer op gestapt. Ik zat echt als een zak aardappelen en het heeft enorm lang geduurd voordat ik echt wat kon. Pamela heeft voor mij heel veel betekent in het weer ‘leren en durven gebruiken’ van mijn onderbuik en bekkengebied. Onbewust was ik best wel krom naar voren gebogen. Ik deed alles om mijn pijnlijke buik te beschermen. Pamela heeft me als het ware meer ruimte gegeven in mijn lichaam. Ik compenseerde veel tijdens het rijden, zo gebruikte ik bijvoorbeeld mijn rug te veel zodat ik mijn bekken minder belastte.