Ruiters in het verkeer

Of je nu een buitenrit maakt of met je paard op weg bent naar een wedstrijd: veiligheid en duidelijkheid in het verkeer zijn essentieel. Maar hoe zit het eigenlijk met de verkeersregels voor ruiters? En gelden er andere regels in de rijbak? Hieronder lees je meer over ruiters in het verkeer

Is een ruiter een bestuurder?

Ja, volgens de wet is een ruiter een bestuurder. Dat betekent dat je je moet houden aan de verkeersregels, net zoals fietsers en automobilisten dat moeten. Je mag op de rijbaan of het ruiterpad rijden (niet op het fietspad), je moet rechts houden, voorrang verlenen waar dat hoort en richting aangeven bij het afslaan.

Net als andere bestuurders ben je verantwoordelijk voor je eigen gedrag én dat van je ‘voertuig’ – in dit geval je paard. Omdat paarden kunnen schrikken, is het belangrijk dat jij als ruiter vooruitdenkt, goed waarneembaar bent en overzicht houdt. Reflecterende kleding, een lampje bij schemer of donker, en communiceren met andere weggebruikers helpt ongelukken te voorkomen.

Belangrijk om te weten:

• Een paard aan de hand is géén voertuig, maar een ‘geleider van een rij- of trekdier’. In dat geval loop je aan de rechterkant van de weg of het trottoir.
• Een ruiter mag géén gebruik maken van zijn mobiel tijdens het rijden.
• Je mag met meerdere ruiters naast elkaar rijden, zolang je het verkeer niet hindert, maar achter elkaar rijden is veiliger en overzichtelijker.

Regels in de rijbak

In de rijbak gelden geen verkeersregels uit de Wegenverkeerswet, maar wel omgangsregels – vaak aangeduid als manege-etiquette. Deze regels zorgen ervoor dat iedereen veilig en prettig met elkaar kan rijden. De belangrijkste zijn:

• Rechts houden bij het elkaar passeren.
• Voorrang geven aan ruiters op de linkerhand.
• De hoefslag is voor de snellere gangen (draf en galop).
• Overgangen en figuren (zoals voltes of wijken) aankondigen en rekening houden met anderen in de bak.
• Longeren en losgooien alleen met toestemming, en bij voorkeur niet tegelijk met rijdende ruiters.

Hoewel de setting anders is dan op de openbare weg, draait het ook hier om communicatie, overzicht en wederzijds respect. Bij twijfel: Vraag wat bij jou op stal gebruikelijk is.

Ruiters in het verkeer – Wat als je brokken maakt…?

Ondanks alle voorzorgsmaatregelen kan er natuurlijk altijd iets gebeuren. Paarden blijven dieren, en situaties kunnen snel veranderen. Als je betrokken bent bij een incident – in het verkeer of in de bak – zijn er een paar belangrijke stappen:

1. Blijf rustig en zorg voor veiligheid. Is er letsel of schade, zorg dat er geen verdere gevaren zijn (bijv. loslopend paard, verkeer stilzetten).
2. Noteer gegevens. Bij verkeersincidenten geldt: rijd door = strafbaar. Noteer de gegevens van betrokkenen en getuigen, maak foto’s als dat mogelijk is.
3. Bel 112 bij letsel of acuut gevaar. Ook als je twijfelt.
4. Laat je paard checken. Zelfs als het lijkt mee te vallen, kunnen er later toch problemen optreden.
5. Meld het incident. Bijvoorbeeld aan je instructeur, manegehouder of verzekering. In sommige gevallen is een dierenartsverklaring of schadeformulier nodig.

5 dingen die alle ruiters in het verkeer moet weten

Ruiters zijn kwetsbare weggebruikers. Door je bewust te zijn van je rol als bestuurder, de geldende regels te kennen én je paard goed voor te bereiden op situaties in het verkeer of in de rijbak, verklein je het risico op ongelukken. Rij met aandacht, wees zichtbaar, en blijf altijd nadenken voor twee: voor jezelf én voor je paard.

1. Je bent een bestuurder – Als ruiter val je onder de verkeersregels. Je rijdt op de rijbaan of het ruiterpad, houdt rechts aan en geeft richting bij het afslaan
2. Zorg dat je zichtbaar bent – Draag reflecterende kleding en gebruik verlichting bij schemer of in het donker. Laat zien waar je heen wilt gaan
3. Voorkom gevaarlijke situaties – Rijd achter elkaar op smalle wegen, houd je paard onder controle, vermijdend drukke tijden of routes als je paard nog niet goed verkeersmak is
4. Gebruik géén telefoon onderweg – Net als andere bestuurders mag je je mobiel niet gebruiken tijdens het rijden, je aandacht hoort bij je paard en het verkeer. Je kunt hier boetes voor krijgen
5. Weet wat te doen bij een ongeluk – Stop, zorg voor veiligheid, verzamel gegevens, maak foto’s en doe en melding. Ook je paard kan letsel oplopen. Bij twijfel: Bel de vee-arts!