Paardrijden na een klaplong

Een klaplong, of pneumothorax, kan een ingrijpende ervaring zijn. Of het nu spontaan ontstaat of door een ongeval komt, de impact op het lichaam is groot. Voor ruiters roept een klaplong extra vragen op: wanneer kun je weer rijden, welke risico’s zijn er en hoe bouw je het veilig op? Ons bestuurslid Sophie Delemarre van Fysio in Stiphout | Delemarre Hippische Zorg legt je er alles over uit! Sophie is niet alleen ruiterfysiotherapeut, maar ook geregistreerd hart-, vaat- en longfysiotherapeut en geeft een geaccrediteerde scholing op het gebied van ademhaling in de paardensport.

Wat is een klaplong?

Een klaplong ontstaat wanneer er lucht tussen de longvliezen komt, waardoor de long deels of volledig inklapt. Dit kan spontaan gebeuren, bijvoorbeeld bij jonge, slanke mensen met zwakke plekken in de long, of door een trauma, zoals een val van een paard. Symptomen zijn onder andere pijn op de borst, kortademigheid en soms een benauwd gevoel.

De behandeling varieert: bij een kleine klaplong kan rust voldoende zijn, terwijl een grotere klaplong soms met een drain of zelfs een operatie moet worden behandeld.

Wanneer mag je weer paardrijden na een klaplong?

Het herstel van een klaplong verschilt per persoon en situatie. Hier zijn enkele algemene richtlijnen:

Kleine, spontane klaplong zonder ingreep: Vaak is na enkele weken rust weer lichte inspanning mogelijk, maar intensief rijden of springen kan langer duren.
Grote klaplong of behandeling met een drain: Dit vraagt meestal enkele maanden hersteltijd. Je arts zal advies geven over belasting en risico’s.
Operatie (bijv. pleurodese of kijkoperatie): De revalidatie is langer en vraagt om een zorgvuldig opgebouwde adem- en conditietraining.

Belangrijk is dat je altijd overlegt met je arts (en eventueel longfysiotherapeut) voordat je weer in het zadel stapt.

Waar moet je op letten bij het hervatten van paardrijden na een klaplong?

1. Ademhaling en uithoudingsvermogen

Ademhaling is heel vanzelfsprekend, tot het niet meer vanzelf gaat. Gerichte ademhalingsoefeningen, verbeteren van de algehele conditie en het optimaliseren van het ademhalen tijdens het paardrijden zijn belangrijke dingen om je op te richten gedurende het gehele herstel.

Na een klaplong kan de ademhaling oppervlakkiger zijn, vooral bij spanning of inspanning.
Langer rijden of intensieve trainingen kunnen sneller tot vermoeidheid leiden.
Ademhalingsoefeningen kunnen helpen om de longfunctie en ontspanning te verbeteren. Denk aan resonantie-ademhaling of box breathing om rustig en effectief te ademen.

2. Druk op de borstkas

De longvliezen (pleura) zijn enorm gevoelig en er zitten in dit weefsel enorm veel zenuwen. Zeker in het begin kan het pijnlijk zijn om diep in te ademen en wanneer je vergeet door te ademen (bijvoorbeeld in een proef) dan neemt de kans op pijn behoorlijk toe. Waar mogelijk is het van belang om zo veel mogelijk ontspanning te vinden in het rijden.

Een diepe ademhaling of bepaalde houdingen in het zadel kunnen in het begin gevoelig zijn.
Een correcte, ontspannen houding voorkomt extra spanning op de borstkas.

3. Balans en rompstabiliteit

Na een periode van rust kunnen je rompspieren verzwakt zijn. Oefeningen voor core stability helpen om een onafhankelijke zit terug te krijgen.

Ruiterfitness kan een mooie aanvulling zijn op de behandeling bij een gespecialiseerd fysio- of oefentherapeut
Een paardrijsimulator of balansoefeningen zonder paard kunnen een veilige tweede stap zijn.

4. Risico op herhaling

Afhankelijk van de oorzaak van een klaplong is er een hoge prevalentie van recidief. In gewone taal betekent dit dat de kans groter is dat je een tweede (of derde)klaplong doormaakt dan dat je de eerste doormaakt. Bij een eerdere spontane klaplong kan duiken of vliegen risico’s geven door drukveranderingen; paardrijden vormt meestal geen direct risico, maar extreme inspanning kan wel invloed hebben.

Een klaplong kan soms opnieuw optreden, vooral als de long nog kwetsbaar is.
Hoge impact-bewegingen zoals springen of snelle overgangen kunnen in de beginfase te belastend zijn.

•

Praktische opbouw na een klaplong

Wat je vooral moet onthouden is dat het herstel na een klaplong heel erg persoonlijk is. De adviezen die je online kunt vinden zijn vaak heel generalistisch en kunnen heel anders zijn dan wat voor jou goed voelt. Het is niet altijd even verstandig om te gaan trainen zonder deskundige begeleiding.

Start met ademhalingsoefeningen en lichte beweging (wandelen, yoga, ademtherapie).
Werk aan je conditie en stabiliteit (bijv. fietsen, core training, lichte krachttraining).
Begin met stappen op een braaf paard of aan de longeerlijn om je lichaam te laten wennen.
Bouw het rijden geleidelijk op: eerst korte ritten, daarna meer tempo en intensiteit.
Luister naar je lichaam: benauwdheid, pijn of extreme vermoeidheid zijn signalen om rustiger aan te doen.